Często nazywana podstawową komórką społeczną i filarem, na którym opiera się całe społeczeństwo – kwestie związane z rodziną bo o niej tutaj mowa dotyczą każdego człowieka. To właśnie w rodzinie przychodzimy na świat, to jej członkowie biorą czynny udział w naszym wychowaniu i to z nimi mieszkamy przez wiele lat swojego życia. Pomimo wspólnego zamieszkania, każdy z członków rodziny oprócz jej potrzeb, realizuje również własne. Często występują trudności i napięcia z tym związane – bardzo ważne okazuje się tutaj wzajemne zrozumienie, umiejętność aktywnego słuchania, tolerancja i bycie otwartym na potrzeby drugiego człowieka. Jednocześnie może się okazać, że problemy jednego z członków rodziny mają negatywny wpływ na innych i przez to potrafią skutecznie utrudnić czy wręcz uniemożliwić codzienne życie.
Przebywając z tymi samymi osobami każdego dnia pod jednym dachem możemy nie zauważać problemów czy negatywnych wzorców, które utrwalają się w naszej rodzinie. Niektórzy jej członkowie robią to nieświadomie, czasem wręcz nie zdając sobie sprawy z tego, że sprawiają innym przykrość.
Kiedy warto rozważyć skorzystanie z terapii rodzinnej? Przede wszystkim w sytuacji gdy w rodzinie pojawiają się konflikty pomiędzy poszczególnymi członkami, regularne awantury, brak umiejętności normalnej rozmowy czy chęci do zmian i naprawienia tego, co nie funkcjonuje. Ponadto psychoterapia rodzinna może być wręcz konieczna w sytuacji gdy równowaga oraz właściwe funkcjonowanie rodziny zostało zakłócone gwałtownymi zmianami o negatywnym charakterze (trauma, choroba lub śmierć najbliższej osoby, problemy finansowe czy zawodowe, nagła przeprowadzka) lub gdy któryś z członków rodziny zmaga się z uzależnieniem czy problemami natury psychicznej.
W każdej z opisanych sytuacji dobrym pomysłem może okazać się psychoterapia rodzinna. To rozwiązanie coraz częściej wykorzystywane, gdy chcemy poprawić swoje relacje z najbliższymi, nauczyć się właściwej komunikacji lub wyeliminować występujące tutaj problemy. Podczas terapii każdy z jej uczestników zyskuje możliwość swobodnego wypowiedzenia się oraz poinformowania o swoich emocjach, uczuciach czy tym, co według niego jest przyczyną rodzinnych trudności. Psychoterapeuta występuje w roli bezstronnego mediatora, który patrzy na relacje rodzinne z zewnątrz i stara się zrozumieć motywacje oraz potrzeby każdego z jej członków. Głównym założeniem terapii rodzinnej jest zidentyfikowanie i określenie problemów, z którymi boryka się rodzina lub jej członkowie – może to być jakieś traumatyczne przeżycie z przeszłości czy na przykład niedomówienia spowodowane brakiem szczerej rozmowy. Następnie terapeuta proponuje określony program treningowy, dzięki któremu możliwa jest zarówno naprawa relacji, nauczenie się ich budowania oraz pracy nad nimi, a także nabycie umiejętności komunikacji, zrozumienia czy dbania o potrzeby zarówno swoje, jak również pozostałych członków. W konsekwencji nie tylko poprawiamy relacje, umiemy rozmawiać, unikamy konfliktów, ale także – a może przede wszystkim – jakość naszego życia ulega trwałej i widocznej poprawie.