Problemy natury psychicznej dotykają nie tylko dorosłych, ale również dzieci. Z różnych powodów narastają trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami. Wpływ na to ma m.in. spora ilość zajęć szkolnych i poza szkolnych, czy nadużywanie nowoczesnych technologii, które łatwo zastępują prawdziwe relacje. Ro wszystko przekłada się na wzrastający poziom stresu, a w konsekwencji zaburzenia i objawy utrudniające lub wręcz uniemożliwiające normalne funkcjonowanie. W przypadku dzieci i młodzieży schorzenia związane ze zdrowiem psychicznym mogą być trudne do rozpoznania.
Niektórzy rodzice bagatelizują je tłumacząc na przykład chwilowym spadkiem nastroju. W natłoku codziennych obowiązków bardzo łatwo przeoczyć pierwsze symptomy wskazujące na to, że coś niedobrego dzieje się z naszym dzieckiem.
Rozwój psychiczny dziecka to długi i skomplikowany proces. Wpływają na niego zarówno wychowanie oraz wzorce przekazywane przez rodziców, jak również czynniki ze świata zewnętrznego. Szczególnie trudny może się okazać okres dojrzewania, który jednak ma bardzo ważne znaczenie i pozwoli wejść nastolatkowi w dorosłe życie. Rodzice powinni poświęcać swemu dziecku uwagę, zapewniać je o swojej bezgranicznej miłości oraz rozmawiać z nim każdego dnia. W praktyce okazuje się, że nie zawsze znajdują na to czas, zaś dzieci potrafią dostrzec o wiele więcej, niż nam się wydaje.
W czasie dojrzewania mogą uaktywnić się również zaburzenia psychiczne, fobie lub nerwica. Na komfort życia dziecka negatywny wpływ mają również zdarzenia traumatyczne czy długotrwały stres. Wówczas konieczna może okazać się pomoc specjalisty.
Dzięki właściwie przeprowadzonej rozmowie specjalista potrafi rozpoznać i zidentyfikować problemy naszego dziecka, a to z kolei pozwoli na opracowanie i przeprowadzenie właściwej metody terapii.
Jakie są pierwsze sygnały, które wskazują na potrzebę wizyty u psychoterapeuty?
Istnieje wiele przesłanek wskazujących na konieczność umówienia wizyty u psychoterapeuty. Gdy nasze dziecko ma problemy z zaspokajaniem podstawowych potrzeb (sen, regularne odżywianie), zaczyna sprawiać problemy wychowawcze, reaguje niewłaściwie do sytuacji (jest płaczliwe, nerwowe, miewa wybuchy agresji), przestaje interesować się tym, co wcześniej sprawiało mu przyjemność – powinniśmy rozważyć wizytę u psychologa.
Psychoterapia dzieci sprawdzi się również w przypadku problemów w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami, trudności w życiu szkolnym i społecznym, zwiększonej lękliwości i nieśmiałości. Inną grupą problemów, z którymi zgłaszają się do psychologa rodzice z dziećmi, są fobie, stany depresyjne lub uzależnienia. W przypadku dzieci coraz częściej pojawiają się uzależnienia od Internetu, ale również coraz łatwiej dostępnych używek.
Warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych sygnałów, które mogą wskazywać na potrzebę wizyty u psychologa. Oto najważniejsze sygnały ostrzegawcze:
- Izolacja społeczna: Dziecko zaczyna unikać kontaktów z rodziną i rówieśnikami, co może sugerować problemy emocjonalne lub społeczne.
- Zmiany w zachowaniu: Nagłe zmiany w zachowaniu, takie jak agresja, nadmierna płaczliwość, czy wybuchy złości, mogą wskazywać na trudności emocjonalne.
- Trudności w nauce: Problemy z koncentracją, nauką lub wykonaniem zadań szkolnych mogą być sygnałem, że dziecko potrzebuje wsparcia.
- Zaburzenia snu i apetytu: Problemy z zasypianiem, częste budzenie się w nocy lub zmiany w apetycie mogą być oznakami stresu lub lęku.
- Objawy somatyczne: Bóle głowy, brzucha lub inne dolegliwości fizyczne, które nie mają wyraźnej przyczyny medycznej, mogą być wynikiem problemów psychicznych.
- Niskie poczucie własnej wartości: Dziecko często wyraża negatywne opinie o sobie, co może prowadzić do depresji lub lęków.
- Traumatyczne doświadczenia: Dzieci, które doświadczyły traumy, takie jak rozwód rodziców, przemoc domowa czy śmierć bliskiej osoby, mogą potrzebować wsparcia psychologicznego.
- Długotrwały smutek lub zniechęcenie: Utrzymujący się smutek, brak radości z codziennych aktywności lub zniechęcenie do zabawy mogą wskazywać na depresję.
Obserwacja zachowań i emocji dziecka jest kluczowa dla wczesnego wykrywania problemów. W przypadku zauważenia powyższych sygnałów, warto rozważyć konsultację z psychologiem, aby zapewnić dziecku odpowiednie wsparcie.
Dzięki psychoterapii możliwe jest lepsze poznanie samego siebie, nazywanie własnych emocji, zwiększenie umiejętności społecznych oraz łatwiejsze nawiązywanie kontaktu z innymi. W przypadku dzieci jest to szczególnie istotne, ponieważ nie posiadają jeszcze doświadczenia, które dorosłym ułatwia znoszenie trudności.
Psychoterapia dzieci i młodzieży pozwola na łatwiejsze przejście przez trudny okres dojrzewania i sprawia, że nastolatek łatwiej odnajduje się w najbliższym otoczeniu. Terapia u specjalisty pozwala poprawić komfort życia, nabyć nowe umiejętności społeczne, nauczyć się radzenia sobie z emocjami i zachowania w sytuacjach trudnych lub kryzysowych. To inwestycja w zdrowie i rozwój naszego dziecka.
Kiedy udać się z dzieckiem do psychologa?
Warto rozważyć wizytę u psychologa dziecięcego w następujących sytuacjach:
Trudności adaptacyjne
- Gdy dziecko przejawia większą drażliwość utrzymującą się przez dłuższy czas
- Gdy dziecko przeżywa trudne emocje, lęki, napady złości lub płaczu
Zaburzenia rozwojowe
- Gdy małe dziecko nie osiąga kamieni milowych rozwoju odpowiednich dla swojego wieku (chodzenie, mówienie, interakcje społeczne, zabawa)
- U starszych dzieci gdy występują trudności z nauką, problemy z koordynacją ruchową lub nietypowe zachowania
- Gdy dziecko często skarży się na bóle głowy, brzucha, nudności, zawroty głowy lub ma zaburzenia snu
Inne sytuacje
- Gdy występują trudności w codziennym funkcjonowaniu dziecka lub rozwój przebiega w wolniejszym tempie
- Gdy rodzic lub inna osoba z otoczenia dziecka (np. nauczyciel) zauważy niepokojące zmiany
Wizyty u psychologa można rozpocząć już z małym dzieckiem, jeśli występują trudności ze spaniem lub nadmierne pobudzenie. Jednak szczególnie istotna może być pomoc na etapie dorastania, gdy w życiu nastolatka kumuluje się wiele zmian, z kluczowym w jego życiu przejściem od bycia dzieckiem do dorosłego.
Warto również rozważyć pomoc specjalisty w przypadku nastolatków, którzy mogą ukrywać swoje problemy przed rodzicami i niejednokrotnie chętniej otworzą się przed kimś spoza kręgu bliskich. Pierwsza wizyta u psychologa dziecięcego opiera się na rozmowie, podczas której specjalista stara się poznać występujące trudności i ich kontekst, na podstawie których jest w stanie przedstawić plan pomocy.
Nie wiesz, czy Twoje dziecko potrzebuje pomocy? Umów się na konsultację psychologiczną w Centrum Psychoterpaii „Kierunek Równowaga”.